“Bouwen in hout is niets nieuws, we hebben het alleen opnieuw uitgevonden. Nieuw en verbeterd, zodat het kan voldoen aan alle hedendaagse eisen. Met bijkomende voordelen voor het milieu en de gezondheid van de bewoners” zegt Sebastiaan Jansen tijdens het webinar ‘Casa Vita – Bouwen in Hout’,
Vorige week organiseerde Blauwhoed voor de 5e keer een participatie-bijeenkomst voor het nieuwbouwproject Casa Vita in Pijnacker. De 2 appartementengebouwen worden grotendeels in hout gebouwd. Zo’n 200 geïnteresseerden konden via de livestream interactief vragen stellen over bouwen in hout en wat dat betekent voor wonen in Casa Vita.
Joris Burggraaff en Daphne de Bloois van Blauwhoed, Erik Bogerd, expert bouwfysica bij DGMR en Sebastiaan Jansen, architect en partner bij KOW reageerden op stellingen en beantwoordde vragen. Benieuwd naar waarom bouwen in hout gezond en veilig is en bovendien goed is voor het klimaat? En waarom wordt er eigenlijk niet meer gebouwd in hout? Lees verder of ga naar het videokanaal van Vimeo om de webinar terug te kijken.
Sebastiaan Jansen tijdens de webinar van Casa Vita over houtbouw
Casa Vita bestaat uit twee houten gebouwen, geplaatst in een parkachtige landschap als ‘scherven in het groen’. In de Casa Vita ligt de nadruk op ‘samen wonen’ met 100 koop- en (sociale)huurwoningen voor een brede doelgroep van jong en oud. Samen met Urban Synergy en Blauwhoed hebben we het project circulair, sociaal duurzaam en natuurinclusief ontworpen.
Is houtbouw goed voor het milieu en de bossen?
Uit recent onderzoek van het AMS instituut blijkt dat houtbouw CO2 negatief is en klimaatverandering tegengaat. Sebastiaan Jansen: “De houtbouwmethode die we in Casa Vita toepassen is CLT, Cross-Laminated Timber. Dat zijn platen van kruislingsverlijmde latjes van snelgroeiend hout. De hoeveelheid hout dat we voor Casa Vita nodig hebben is 2.300 kubieke meter, zo’n 770 bomen. Dat lijkt misschien veel, maar dit hout uit duurzaam beheerde bossen in Europa is binnen 30 minuten weer terug gegroeid! Hout is een hernieuwbare grondstof, terwijl staal en beton steeds schaarser worden.”
Grafiek van aanplant en kap per werelddeel
Joris Burggraaf, ontwikkelingsmanager bij Blauwhoed, vult aan: “CO2 wordt opgeslagen in bomen, als je dit hout gebruikt voor houtbouw is het CO2 nog steeds opgeslagen, als een soort van batterij. Door losmaakbaar te bouwen kan de tegen vocht beschermde houten constructie opnieuw worden gebruikt. In eerste instantie weer als bouwmateriaal, daarna kunnen er verzaagd meubels van gemaakt worden en kan het versnipperd worden gebruikt in spaanplaat of papier. Zo kan dat hout wel 100 jaar worden gebruikt. Daar komt bij, als je bouwt in hout beperk je tegelijkertijd de CO2 uitstoot die je zou hebben bij bouwen in beton, steen of staal.”
Biedt houtbouw een gezond(er) binnenklimaat?
Erik Bogerd, expert bouwfysica bij DGMR, legt uit: “Hout is ademend en reguleert vocht. Het heeft een warmere uitstraling en is akoestisch beter dan beton.”
Onderzoek onder de bewoners van houten Barentsz huizen toont aan dat bouwen in hout een positief effect heeft op stress, reuma, artrose, artritis en astma. Daphne de Bloois, verkoopmanager bij Blauwhoed: “Daarom hebben mensen in landen waar veel wordt gebouwd in hout, zoals in Scandinavië, veel minder last van deze aandoeningen.”
Is een houten huis minder brandveiligheid?
Hot issue tijdens de webinar was de brandveiligheid van een houten huis. 24% van de digitaal aanwezigen denkt dat dit moeilijk gegarandeerd kan worden. Volgens Erik Bogard van DGMR is dit een fabeltje. Houten huizen moeten aan dezelfde (brand)veiligheidseisen voldoen als alle andere huizen. Daaraan kun je rekenen. Bij brand verkoolt de buitenkant en beschermd de binnenkant van de houten constructie, zo dat de aantasting wordt vertraagd. Net als bij een groot blok hout in de open haard. Dat gaat met ongeveer 1 mm per minuut. En als dat niet voldoende is dan wordt de constructie beschermd met gipsplaat.
Principe constructie
Heb je in een houten huis meer geluidsoverlast?
Een redelijk aantal (30%) van de digitaal aanwezigen denkt dat je in een houten huis meer geluidsoverlast hebt. Ook hiervoor geldt; houten moeten aan dezelfde eisen voldoen als betonnen huizen. Joris Burggraaf: “mensen denken bij een houten huis vaak aan hoe het vroeger was, aan een huis van rond 1910. Dat waren andere tijden met andere eisen. In Casa Vita gaan we contactgeluid tegen door het creëren van massa. Een houten CLT vloer, met aan de plafondzijde het hout in zicht, wordt rondom opgelegd in rubbers. Daarop komt een losliggende zandcement dekvloer met vloerverwarming. Zo wordt kraken en geluidsoverlast van de bovenburen tegengegaan.”
Hoe zit het met kwaliteit en onderhoud?
Een andere stelling was “Houtbouw is bouwtechnisch minderwaardig” en “Hout is onderhoud”. Om de eerste stelling te ontkrachten toont Daphne de Bloois, verkoopmanager bij Blauwhoed een 12e eeuwse kerk uit Scandinavië en een middeleeuwse Nederlandse molen, beide nog in topvorm.
Sebastiaan Jansen over het onderhoud van hout: “het meeste hout zit aan de binnenkant, dat is beschermd. Aan de buitenkant wordt de gevel van de begane grond gemetseld. De in de gevel gebruikte houtsoort is onderhoudsvrij en wordt bovendien beschermd door uitkragende balkons en horizontale banden in de gevel.” In de woning zijn de wanden afgewerkt met gipsplaten en is het plafond van massief hout. “Een lamp ophangen was nog nooit zo makkelijk” aldus Sebastiaan.
Impressie Casa Vita vanaf het balkon
Wat zijn de nadelen van houtbouw en waarom wordt er niet meer in hout gebouwd?
Joris Burggraaf geeft aan dat de nadelen ten opzichte van de voordelen minimaal zijn: “Bouwen in hout vraagt om dikkere wanden en vloeren, maar daar merken de bewoners niets van. Belangrijkste nadeel van houtbouw is de prijs. Houtbouw is op dit moment zo’n 15% duurder is dan traditionele bouw. Dat is meteen de reden waarom er niet meer wordt gebouwd in hout. Maar hier voor geldt onbekend maakt onbemind. Sebastiaan Jansen: “In Nederland hebben een bouwcultuur van stenen en beton. Daar zijn de meeste aannemers mee bekend en goed in, ook in het calculeren van de kosten.” Gelukkig worden er steeds meer projecten in hout gerealiseerd door vooruitstrevende ontwikkelaars en aannemers. Mooi voorbeeld hiervan is HAUT, een houten woontoren in Amsterdam van Lingoto gebouwd door J.P. van Eesteren.
“Bouwen in hout is niets nieuws, we hebben het alleen opnieuw uitgevonden. Nieuw en verbeterd, zodat het kan voldoen aan alle hedendaagse eisen. Met bijkomende voordelen voor het milieu en de gezondheid van de bewoners. Als houtbouw op grotere schaal wordt toegepast zal dit ook een gunstig effect hebben op de prijs”. Aldus Sebastiaan.
Impressie Casa Vita aan de Meidoornlaan
Zelf wonen in een houten huis?
Op de vraag of Joris, Daphe, Erik en Sebastiaan zelf in een houten huis zouden willen wonen, wordt volmondig en instemmend “ja” geantwoord. Sebastiaan heeft al plannen in die richting en Joris vat het ‘waarom’ kort samen: “Een houten woning is een gezonde woning. Door te bouwen in hout maken we de wereld beter voor onze kinderen. En hout is in principe oneindig, het groeit als grondstof weer aan.”
Ga voor meer informatie over het project Casa Vita naar https://www.wonenincasavita.nl/ of voor het gehele webinar over houtbouw naar https://vimeo.com/694345495
Naar verwachting start deze zomer de verkoop van de duurzame en gezonde woningen van Casa Vita.