De gemeente Zwijndrecht heeft voor de ontwikkeling van de Stadstuinen unaniem gekozen voor plan ‘De Wijck’, ontwikkeld door Van Wijnen, ontworpen door KOW en RRog.
De Wijck wordt het kloppend hart van het Stationskwartier en het nieuwe visitekaartje van Zwijndrecht. Het gebied dat nu nog stil en verlaten aandoet wordt straks een levendige en groene plek waar wonen, ontmoeten en ontspannen samenkomen. Met 55 woningen voor starters, jonge gezinnen en gepensioneerden, met spelende kinderen in de binnentuin en een verse kop koffie in De Wijckkamer.
Woningtypes De Wijck in Zwijndrecht
Impressie De Wijck aan het Stationsplein in Zwijndrecht
De Wijck vergroent, verbindt en verbetert
Sebastiaan Jansen, creatief directeur en architect bij KOW: “Vanuit onze visie op ‘natuurlijk stedelijk leven’ hebben we een alzijdig bouwblok ontworpen dat de stedelijkheid weerspiegelt en tegelijkertijd de natuur omarmt. Aan het Stationsplein ontwerpen we een levendige plint, wonen, ontmoeten, spelen en recreëren komen hier samen in de Wijckkamer. Dit zorgt voor een levendig straatbeeld en stimuleert sociale cohesie. In de groene binnentuin is ruimte voor natuur, sport, spel en ontmoeting. Het is een doorwaadbaar bouwblok, met heldere overgangen tussen de private- en openbare ruimte. Deze overgang hebben we gelaagd ontworpen, waardoor er sociale interactie plaatsvindt op verschillende schaalniveaus en aan alle zijden van het plangebied.”
Situatie De Wijck in het groen
Gevormd door geluidscontouren
Een van de uitdagingen op deze locatie is geluid. Het spoor en het verkeer zorgen voor geluidsbelasting op de gevels van de appartementen en woningen. Sjoerd Broek, architect bij KOW: “In samenwerking met akoestisch experts van Buro Bouwfysica, hebben we parametrisch een gebouwvorm ontworpen die de geluidscontour volgt. Daaruit ontstond een massa met een getrapt volume als buffer naar het achtergelegen gebied. Door de hofstructuur ontstaat er op het maaiveld een geluidluwe gemeenschappelijke buitenruimte met daaraan de tuinen van de grondgebonden woningen.”
Geluidscontouren vormen De Wijck.
Architectuur met industrieel karakter
Het stoere, industriële karakter – passend bij de historie en de identiteit van Zwijndrecht – is kenmerkend voor de plek. Sebastiaan Jansen: “We wilden dit vasthouden en versterken, ook door juist een contrast aan te brengen. Hard van buiten, zacht van binnen.” Zodra de bezoeker de binnentuin betreedt, ontvouwt zich een vriendelijke wereld met veel groen en een zachte materialisering. Renzo Veenstra, partner en stedenbouwkundige bij RRog vult aan: “Door de contrasten van stad en het landschappelijke met elkaar te verbinden, doen we recht aan de ambitie en de historie van deze plek. Een echte stadstuin, met plek voor mens en dier.”
Impressie binnenhof De Wijck.
Aan het plein komt een stevig industrieel baken in een gedetailleerde baksteenarchitectuur van hergebruikte stenen in combinatie met grote gevelopeningen. Dat is duurzaam en zorgt voor een mooi doorleefd karakter. Op de hoek van het gebouw komt aan het Stationsplein ‘De Wijckkamer’. Het gebouw krijgt daar over twee lagen een inkassing die de openbare ruimte naar binnen haalt en passanten uitnodigt voor een kop koffie.
Impressie grondgebonden woningen noordzijde
Ook de eengezinswoningen krijgen, net als het appartementengebouw, een moderne industriële uitstraling. Ze worden opgetrokken uit hetzelfde metselwerk als het appartementengebouw en worden geparceleerd door een uitkomende penant. Dit duidt de kleinere schaal van de omliggende woonwijk én definieert de individuele woning. In aansluiting op de vergroening in het straatprofiel en het binnengebied krijgen de woningen begroeide gevels en pergola’s. Deze vergroening zorgt ook voor schaduw en verkoeling als het warm is.
Klimaatadaptatie en biodiversiteit
De voormalige Lindelaan was de verbinding tussen het vroegere tuinbouwgebied en het stadscentrum. Renzo Veenstra: “Als verwijzing ontwierpen we op dezelfde plek een informele leefstraat voor spelen en ontmoeten. Door de ruime vergroening ontstaat hier bovendien een heuse stadsbiotoop met eetbare vegetatie.”
Situatie en biotoop De Wijck
Niet alleen de binnentuin maar het gehele project draagt bij aan klimaatadaptatie, de biodiversiteit en de verlaging van de hittestress in dit stedelijke gebied. Met de meeontworpen plantenbakken, de geïntegreerde regentonnen in de tuinen en banken en de z.g. ‘rain gardens’ wordt hemelwater vastgehouden of vertraagd afgevoerd. Naast waterberging draagt dit zichtbare watersysteem ook bij aan het verlagen van de hittestress en biedt het een natuurlijke habitat.
In De Wijck geven we vorm aan symbiose tussen mens en natuur. Daarom creëren we niet alleen een prettige leefomgeving voor mensen, maar ook voor dieren. Samen met Zoon Ecologie maken we voor elke doelsoort een eigen habitat. Variërend van bloemen, kruiden en koolsoorten voor vlinders en bijen tot takkenrillen voor de egel en nestkasten voor de huismus en de dwergvleermuis.
Plattegronden begane grond en 1e verdieping complex aan het Stationsplein met op de begane grond De Wijckkamer
De Wijckkamer
In De Wijckkamer wordt de entree van het appartementengebouw gecombineerd met de collectieve huiskamer voor de bewoners en een lunchroom waarvan ook passanten gebruik kunnen maken. Ook na sluitingstijd kunnen de bewoners er samenkomen, werken of hun verjaardag vieren. Bij het vallen van de avond stralen de grote, industriële ramen licht uit naar de omgeving en blijft het gebouw ook ’s nachts aantrekkelijk.
(deel)mobiliteit en parkeren
De collectieve fietsenstalling van De Wijck komt in de plint aan de zijde van het spoor met ruimte voor 140 fietsparkeerplaatsen en plek voor bakfietsen of (elektrische) scooters.
Aan de kant van het spoor komt ook de parkeertuin met plaats voor drie elektrische deelauto’s. Daarmee besparen we maar liefst vijftien parkeerplaatsen! De vrijgekomen ruimte is meegenomen in het landschapsontwerp met een moes- en pluktuin . De parkeerplaatsen worden grotendeels aan het zicht onttrokken door begroeide schanskorven. Zo blijft de groene uitstraling van De Wijck behouden.
Impressie appartementen, grondgebonden woningen en moestuinen aan de spoorzijde